Ikaskideen arteko tratu txarrak Euskadin. 2009ko ikerlana

Abstract

Este informe ofrece datos, comparativas y conclusiones en torno al bullyng, basados en una encuesta llevada a cabo en 2009 sobre alumnos y alumnas de Educación Primaria y ESO de 163 centros escolares de Euskadi. Las conductas a observar se han agrupado en cinco: maltrato verbal, exclusión social, maltrato físico, agresión a las pertenencias y ciberbullying. En las encuestas al alumnado de la ESO se ha incluido una sexta conducta: la agresión sexual. El valor del indicador global de maltrato se ha calculado considerando al alumnado que dice haber sufrido “a menudo” y “siempre” al menos alguna de las 12 conductas de maltrato comunes a Educación Primaria y a ESO en los años 2005, 2008 y 2009. Las conclusiones del presente informe sitúan el indicador general de maltrato en 2009 en un 16,8% en Educación Primaria y en un 11,6% en la Educación Secundaria Obligatoria. El maltrato de tipo verbal, mediante insultos, motes, etc., es el que tiene mayor incidencia en ambas etapas educativas. Otros tipos de agravios como la exclusión social, las agresiones a las pertenencias o el maltrato físico son menos frecuentes.

Txosten honetan bullyng-ari buruzko datuak, konparaketak eta ondorioak aurkezten dira. Ikerketa 2009 urtean Euskadiko Lehenengo Hezkuntzako eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 163 ikastetxeetako ikasleei egindako inkesta batean oinarrituta dago. Aztertzeko jokaerak bost multzotan sailkatu dira: ahozko tratu txarrak, gizarte-baztertxea, gauzei erasotzea, tratu txar fisikoak eta ciberbulling. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzakoei egindako galdera sortan beste jokaera bat sartu da: sexu jazarpena. Tratu txarren adierazle orokorraren balioa tratu txarretako 12 jokaeretako bat gutxienez “sarritan” edo “beti” jasan dutela dioten ikasleak kontuan harturik kalkulatu da. Jarraian zehazten diren 12 jokaera horiek komunak dira Lehen Hezkuntzan eta DBHn 2005eko, 2008ko eta 2009ko ikerlanetan, informazioa konparatzea bermatu ahal izateko.

Txosten honek ateratzen dituen ondorioen arabera, tratu txarren adierazle orokorra 2009an %16,8koa da Lehen Hezkuntzan eta %11,6koa Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan. Ahozko tratu txarrak (irainak, izengoitiak...) dira bi hezkuntza etapa horietan maizen gertatzen direnak. Bestelako tratu txarrak (gizarte-baztertzea, biktimaren gauzei erasotzea eta tratu txar fisikoak) ez dira hain sarri gertatzen.